Nijmegen breuksyndroom
Nijmegen breuk syndroom (NBS) is een DNA repair stoornis. De oorzaak is een verandering in een gen.
Bij de geboorte hebben de meeste kinderen een kleiner hoofd (microcefalie) en een lager gewicht dan normaal. Kinderen met Nijmegen breuk syndroom groeien de eerste jaren van hun leven langzamer dan andere kinderen. Daarna gaat dat beter, maar hun uiteindelijke lengte is vaak korter dan gemiddeld. Als iemand ouder wordt, dan wordt het hoofd vaak nog kleiner vergeleken met de rest van het lichaam.
Hun hoofd en gezicht ziet er vaak anders uit. Hun voorhoofd kan bijvoorbeeld schuin aflopen, ze kunnen grote oren hebben en een kleine onderkaak. Op hun huid kunnen donkere of lichte vlekken zitten. Omdat hun afweersysteem minder goed werkt, hebben mensen met dit syndroom vaak infecties. Bijvoorbeeld in de longen of in de oren.
Vanaf de leeftijd van ongeveer 1 jaar krijgen veel kinderen met NBS problemen met leren en kunnen ze heel druk zijn. Als ze de leeftijd hebben om naar school te gaan, hebben de meeste kinderen een verstandelijke beperking.
Mensen met NBS hebben meer kans op bepaalde soorten tumoren en kanker. Vaak gaat het dan om non-Hodgkin lymfomen. Kinderen hebben ook vaker medulloblastoom, glioom of rhabdomyosarcoom.
De meeste volwassen vrouwen met dit syndroom komen vroeger in de overgang (prematuur ovarieel falen) en krijgen geen kinderen.
Sommige mensen met NBS hebben ook nog andere kenmerken. Bijvoorbeeld een waterhoofd, schisis, polydactylie, hoefijzernieren, hypospadie, of heupdysplasie.
Welke kenmerken iemand met Nijmegen breuk syndroom precies heeft verschilt per persoon. Meestal leven mensen met NBS korter.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
NBS
Nijmegen breakage syndrome
AT V1
Ataxie-teleangiëctasie, variant 1
Ataxia-telangiectasia variant 1
Berlijn-breuksyndroom
Berlin breakage syndrome
Immuundeficiëntie - microcefalie - chromosomale instabiliteit-syndroom
Microcefalie - immuundeficiëntie - lymfoïde maligniteit-syndroom
Microcephaly, normal intelligence and immunodeficiency
Syndroom van Seemanova type 2
Seemanova syndrome -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Een arts kan denken aan Nijmegen breuk syndroom als iemand kenmerken heeft zoals die hierboven staan.
Dan wordt er onderzoek van het bloed gedaan. En er kan DNA-onderzoek worden gedaan.De kenmerken, samen met bepaalde uitslagen van de onderzoeken, bepalen of iemand NBS heeft.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
Het Nijmegen breuk syndroom is niet te genezen.
Er is wel behandeling voor bepaalde kenmerken. Bijvoorbeeld medicijnen tegen de infecties. Soms krijgt iemand immunoglobulinen; dat zijn stoffen die beschermen tegen infecties. Omdat het immuunsysteem niet goed werkt, krijgt iemand met dit syndroom geen inentingen met verzwakte ziekteverwekkers.
Artsen controleren regelmatig of iemand een vorm van kanker heeft. Als iemand kanker krijgt dan krijgt hij of zij een behandeling op maat.
Er wordt dan rekening mee gehouden dat NBS een DNA repair stoornis is. -
Hoe vaak komt het voor?
Dat weten we niet precies. Een schatting is dat 1 van de 100.000 pasgeboren kinderen Nijmegen breuk syndroom heeft.
Het komt vaker voor bij bepaalde groepen mensen met (voor)ouders uit Centraal- en Oost-Europa. -
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
De oorzaak van Nijmegen breuk syndroom is een verandering in het NBN-gen. Dit gen ligt op chromosoom 8, op de lange (q) arm op positie 21.3 (8q21.3).
Door veranderingen in dit gen kan een bepaalde stof niet goed werken. Die stof is belangrijk bij de reparatie van schade aan het DNA. Als het lichaam schade aan het DNA niet goed kan repareren dan kunnen cellen doodgaan of zonder controle gaan delen. En dan kan iemand tumoren en kanker krijgen.
-
Is deze ziekte erfelijk?
Ja, het Nijmegen breuksyndroom is erfelijk.
Je kunt de ziekte krijgen als je van allebei je ouders het gen met een verandering hebt gekregen. Dat heet autosomaal-recessieve erfelijkheid.Iemand die een verandering heeft in één versie van het gen, noemen we een drager. Dragers krijgen geen Nijmegen breuk syndroom.
Maar sommige groepen dragers hebben wèl meer kans om bepaalde soorten kanker te krijgen. Het gaat dan vooral om borstkanker of prostaatkanker. -
Kinderwens
Heb je kans op (nog) een kind met Nijmegen breuk syndroom en wil je een kind? Dan heb je misschien verschillende keuzes. Je kunt erover praten met je arts. Die kan je verwijzen naar een erfelijkheidsarts (klinisch geneticus). Het gesprek over de verschillende keuzes kun je voorbereiden.
Of embryoselectie (PGT) in jullie geval mogelijk is, kun je met je arts bespreken.
De meeste volwassen vrouwen met dit syndroom komen vroeger in de overgang (prematuur ovarieel falen) en krijgen geen kinderen.
-
Meer info voor patiënten
- Nijmegen breuksyndroomInformatieblad geschreven door erfelijkheidsartsen
- Nijmegen Breuk SyndroomInformatie geschreven door kinderartsen van de afdeling Kinderinfectieziekten & Immunologie van het Amalia Kinderziekenhuis
- Kinderneurologie.euInformatie geschreven door een kinderneuroloog
- ENCORE: polikliniek voor DNA repair stoornissen (ErasmusMC)Voor kinderen en volwassenen
- Erfelijke aanleg voor kanker in de familieBij jij drager van Nijmegen breuksyndroom? Dan hebben sommige van jouw familieleden deze aanleg misschien ook. Kijk wat Lina en haar broers deden toen duidelijk werd dat Lina een erfelijke aanleg voor kanker had
- MedlinePlus GeneticsInformatie in het Engels
- Genetics and Rare Diseases Information Center (GARD)Informatie in het Engels met een overzicht van hoe vaak bepaalde kenmerken van de ziekte voorkomen
-
Meer info voor artsen
- Nijmegen breuksyndroom Informatieblad geschreven door erfelijkheidsartsen
- Nijmegen breuksyndroomRichtlijnen VKGN-STOET
- Verwijscriteria Erfelijke aanleg voor kanker
- OMIM
- Orphanet
- GeneReviews
-
Expertisecentra
-
- ENCORE - Expertisecentrum Erfelijke Neuro-Cognitieve Ontwikkelingsstoornissen Rotterdam, Erasmus MC
- Afdeling Algemene Kindergeneeskunde
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 703 6146
- secretariaatalkg@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- AECO - Amsterdam UMC Expertisecentrum Ontwikkelingsstoornissen
- Kinderpolikliniek Klinische Genetica
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 8000
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Aangeboren Ontwikkelingsstoornissen
- Sectie Klinische Genetica
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 3946
- erfelijkheid@radboudumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- LUMC - Leids Universitair Medisch Centrum
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 9111
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- Juliana Kinderziekenhuis
- Els Borst-Eilersplein 275
- 2545 AA DEN HAAG
- +31 (0)70 210 0000
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- Reinier de Graaf Gasthuis
- Reinier de Graafweg 5
- 2625 AD DELFT
- +31 (0)15 260 3060
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afweerstoornissen en Stamceltransplantatie
- LUMC - Leids Universitair Medisch Centrum
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 9111
- Orpha.net Expertlink
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Systemische Auto-immuunziekten en Aangeboren Afweerstoornissen
- UMC Utrecht
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 755 5555
- info@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Immuundeficiëntie en Autoinflammatie
- Sectie Infectieziekten
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 6504
- Orpha.net Expertlink
-
- Amsterdam UMC Expertisecentrum voor Primaire Immuundeficienties en Beenmergfalen
- Amsterdam UMC
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 9111
- ecza@amsterdamumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Primaire Immuundeficiëntie Expertisecentrum
- Erasmus MC - Erasmus Medisch Centrum
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 704 0704
- info@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
-
Updatedatum
12 maart 2024