Prostaatkanker
De prostaat zit in het onderste deel van de buik van een man. De prostaat maakt vocht dat de zaadcellen in leven houdt na een zaadlozing.
Als iemand prostaatkanker heeft, dan zit er een kwaadaardige tumor in de prostaat. Prostaatkanker is een soort kanker die vaak voorkomt.
Iemand kan kanker krijgen als er in cellen afwijkingen in genen ontstaan die de eigenschappen van cellen zo veranderen dat ze bijvoorbeeld veel sneller gaan groeien. Verschillende dingen in de omgeving kunnen er ook voor zorgen dat kanker ontstaat.
De meeste afwijkingen in genen die ervoor zorgen dat iemand prostaatkanker krijgt, zijn niet erfelijk. Die afwijkingen worden dus niet doorgegeven aan kinderen.
Prostaatkanker kan om verschillende redenen vaker in een familie voorkomen. Bijvoorbeeld omdat het in het algemeen vaak voorkomt. Of omdat dingen in de omgeving in een familie een rol spelen.
Bij ongeveer 5-10 van de 100 mannen met prostaatkanker, is een erfelijke aanleg de oorzaak. Dan heeft iemand vanaf de geboorte een afwijking in een gen die de kans om prostaatkanker te krijgen groter maakt. Iemand zelf en familieleden kunnen dan ook een grotere kans hebben op andere soorten kanker.
Er zijn verschillende genen waarin een afwijking kan zitten waardoor iemand een erfelijke aanleg voor prostaatkanker heeft.
Vaak merkt iemand niet dat hij prostaatkanker heeft. Er kunnen problemen zijn met plassen en/of andere klachten.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
Prostaatcarcinoom
Prostate cancer
Prostate carcinoma -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Een arts kan denken aan prostaatkanker als een man bepaalde klachten heeft.
Iemand komt dan meestal eerst bij de huisarts. De huisarts kan verwijzen naar een uroloog voor verder onderzoek. Na al die onderzoeken kan de uroloog bepalen of een man prostaatkanker heeft of dat er een andere oorzaak is van zijn klachten.
Een erfelijke aanleg voor prostaatkanker kan vastgesteld worden met DNA-onderzoek.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
Er zijn verschillende behandelingen bij prostaatkanker. Of een behandeling nodig is en welke dan het beste is, verschilt per persoon.
Of iemand kan genezen van prostaatkanker hangt vooral af van hoe ver de ziekte is.
-
Hoe vaak komt het voor?
In Nederland krijgen ieder jaar ongeveer 13.000 mannen prostaatkanker. De ziekte komt vooral voor bij mannen boven de 65 jaar.
-
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
Dat is niet precies bekend.
Er zijn wel verschillende dingen die de kans om prostaatkanker te krijgen groter maken. Die kans is bijvoorbeeld groter als je ouder bent dan 50 jaar.Sommige mannen hebben een erfelijke aanleg voor prostaatkanker. Vaak krijgen zij op een jongere leeftijd prostaatkanker.
Er zijn verschillende afwijkingen in verschillende genen die de kans groter maken om prostaatkanker te krijgen. Die kunnen bijvoorbeeld in het BRCA2-gen zitten. Dit gen ligt op chromosoom 13, op de lange (q) arm, op plek 13.1 (13q13.1).
Niet-erfelijke afwijkingen in genen kunnen ervoor zorgen dat iemand kanker krijgt. Die afwijkingen zitten dan niet in de zaadcellen en worden daarom niet doorgegeven aan je kinderen. Die niet-erfelijke afwijkingen kunnen ontstaan door dingen waar je geen invloed op hebt. Bijvoorbeeld bij het delen van cellen in het lichaam. Er zijn ook dingen waar je soms wel invloed op hebt. -
Is deze ziekte erfelijk?
Nee, prostaatkanker is niet erfelijk. Maar je kunt er wel een erfelijke aanleg voor hebben.
De manier waarop die aanleg erfelijk is, hangt af van de afwijking in het gen.
Een erfelijke afwijking in het BRCA2-gen is erfelijk op een autosomaal dominante manier Dat betekent dat je de erfelijke aanleg kunt hebben als één van je ouders de fout in het gen heeft.
Niet alle mannen met de erfelijke aanleg, krijgen ook prostaatkanker.Voor mannen met een erfelijke verandering in het BRCA2-gen zijn er controle-adviezen. Kijk daarvoor in het Informatieblad BRCA2, geschreven door erfelijkheidsartsen.
-
Kinderwens
Heb je prostaatkanker en willen jullie een kind? Dan kun je dit bespreken met je arts. Die kan je informatie op maat geven.
Op de website van kanker.nl vind je informatie over prostaatkanker en vruchtbaarheid en kanker en vruchtbaarheid bij mannen.Komt erfelijke aanleg voor prostaatkanker in je familie voor en wil je kind? Dan heb je misschien verschillende mogelijkheden. Een erfelijkheidsarts (klinisch geneticus) kan jullie advies op maat geven. Het gesprek over de verschillende keuzes kun je voorbereiden.
Of embryoselectie (PGT) in jullie geval mogelijk is, kan je met je arts bespreken.
-
Meer info voor patiënten
- Wat is prostaatkanker? (Kanker.nl)
- BRCA2Informatie geschreven door erfelijkheidsartsen. Voor mannen van 45 tot 70 jaar met een BRCA2 mutatie zijn er controle-adviezen
- Infographic BRCA2Gemaakt door erfelijkheidartsen
- ProstaatkankerstichtingPatiëntenorganisatie voor mannen met prostaatkanker en hun naasten
- Prostaatkanker (Thuisarts.nl)
- Keuzehulp: Testen op prostaatkanker?Voor mannen van 50 tot 75 jaar die erover denken om hun PSA te laten controleren. Niet bedoeld voor mannen met verhoogde kans op prostaatkanker.
- Het ProstaatboekAchtergrondinformatie over de functie en de aandoeningen van de prostaat en over behandelingen
- MedlinePlus GeneticsInformatie in het Engels
- Familiaire prostaatkanker (GARD)Informatie in het Engels
-
Meer info voor artsen
- ProstaatcarcinoomRichtlijnen VKGN-STOET
- BRCA2Informatie geschreven door erfelijkheidsartsen. Voor mannen van 45 tot 70 jaar met een BRCA2 mutatie zijn er controle-adviezen
- Infographic BRCA2Gemaakt door erfelijkheidartsen
- Richtlijn prostaatcarcinoomFederatie Medisch Specialisten
- Familial prostate cancer (Orphanet)
- OMIM
-
Expertisecentra
-
- Amsterdam UMC Expertisecentrum voor Hoge Urinewegtumoren
- Amsterdam UMC
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 9111
- ecza@amsterdamumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Expertisecentrum voor Zeldzame Urinewegtumoren & Zaadbalkanker
- Polikliniek Urologie
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 704 0146
- zaadbalkankercentrum@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
-
Updatedatum
28 augustus 2024