Factordeficiënties
Factordeficiënties zijn aandoeningen waarbij het langer kan duren voordat bloed - dat uit een bloedvat komt - hard wordt en een bloeding stopt. Dat heet ook wel het stollen van bloed. De oorzaak is een afwijking in een gen.
De vorm van factordeficiëntie die het meeste voorkomt, is hemofilie. Deze tekst gaat daar niet over, maar over fibrinogeendeficiëntie en de factordeficiënties II, V, VII, X, XI en XIII. Die vormen zijn zeldzamer. Over factor XI deficiëntie hebben we een aparte tekst.
Normaal komt er een korstje op een wondje. Daarbij wordt het bloed hard. Bij factordeficiënties kan dit hard worden langer duren. Daarom kan iemand bijvoorbeeld sneller blauwe plekken en bloedingen hebben. Ook kan iemand na een operatie of ongeluk langer blijven bloeden. In ernstige gevallen kan iemand zomaar een bloeding krijgen, zonder oorzaak. Vrouwen kunnen veel bloed verliezen als ze ongesteld zijn en bij een bevalling. De klachten van factordeficiënties kunnen verschillend zijn. Het kan om milde tot ernstige klachten gaan.
Kijk voor meer informatie over de verschillende soorten factordeficiënties op de website van de NVHP, voor iedereen met een erfelijke stollingsstoornis.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen
Fibrinogeendeficiëntie
Fibrinogeenstoornissen
Factordeficiëntie II
Factordeficiëntie V
Factordeficiëntie VII
Factordeficiëntie X
Factordeficiëntie XI
Factordeficiëntie XIII
Factor deficiency -
Hoe wordt het vastgesteld?
Als de arts denkt dat het om een factordeficiëntie kan gaan, dan kan de arts verwijzen naar een specialist in een hemofiliebehandelcentrum. Deze specialist kan vragen stellen over de klachten en of er een stollingsstoornis in de familie zit. Ook kan deze arts onderzoek van het bloed doen. Daarmee kan hij of zij vaststellen om welke factordeficiëntie het gaat.
-
Is er een behandeling?
Niet alle mensen met een factordeficiëntie hebben een behandeling nodig. Bij milde vormen is die alleen tijdens een operatie nodig. Als die wel nodig is, worden mensen behandeld en begeleid door de specialisten van een hemofiliebehandelcentrum.
-
Hoe vaak komt het voor?
Factordeficiënties komen ongeveer voor bij 3 tot 20 op de 6 miljoen mensen. Het aantal mensen dat de aandoening heeft, verschilt per vorm.
-
Wat is de oorzaak?
-
Is het erfelijk?
Ja, factordeficiënties zijn erfelijk.
Meestal gaat dat zo: je kunt de aandoening krijgen als je van beide ouders de afwijking in het gen krijgt. Dit heet autosomaal recessieve overerving. Ouders zijn dan drager. Dragers kunnen soms ook klachten hebben.
Soms gaat het anders: dan kun je de factordeficiëntie krijgen als je van één van je ouders het gen met de afwijking erft. Dit heet autosomaal dominante overerving. Dit gaat zo bij factordeficiëntie XI.
Soms is iemand de eerste in een familie met een factordeficiëntie. Dan is de aandoening bij hem of haar zelf ontstaan (nieuwe afwijking). Iemand heeft de afwijking in het gen dan niet van de ouders gekregen.
-
Kinderwens
Heb je kans op (nog) een kind met een factordeficiëntie en wil je een kind? Dan heb je misschien verschillende keuzes. Je kunt erover praten met je dokter. Als het nodig is, kan hij of zij je verwijzen naar een erfelijkheidsarts. Een erfelijkheidsarts kan informatie op maat geven. Het gesprek over de verschillende keuzes kun je voorbereiden.
Wil je misschien embryoselectie (PGT) laten doen? Dan kun je dat met een gynaecoloog of erfelijkheidsarts bespreken. Deze arts kan je misschien verwijzen naar PGT Nederland. De artsen van PGT Nederland kunnen je vertellen of PGT mogelijk is.
Heb je als vrouw een factordeficiëntie en wil je zwanger worden? Dan kun je dat bespreken met je arts van het hemofiliebehandelcentrum. Je arts kan je advies geven. Meer informatie vind je op de website van de NVHP.
-
Meer info voor patiënten
- FactordeficiëntiesInformatie van de NVHP, voor iedereen met een erfelijke stollingsstoornis. Ook voor lotgenotencontact
- Ikhebdat.nlInformatie voor kinderen over factordeficiënties
-
Meer info voor artsen
- Zorgprofessionals: huisarts, tandarts, fysiotherapeutInformatie per discipline van de NVHP, voor iedereen met een erfelijke stollingsstoornis
- Hemofiliebehandelcentra (HBC)In Nederland, Europa en elders in de wereld
- OrphanetZoek op de specifieke factordeficiëntie
-
Updatedatum
7 oktober 2025