Diabetes insipidus
Bij diabetes insipidus gaat er te veel vocht het lichaam uit. Mensen moeten heel veel plassen en drogen soms uit.
Je kan diabetes insipidus vanaf je geboorte hebben, maar het kan ook later in het leven ontstaan. Bijvoorbeeld door een tumor, een operatie van de hersenen of als kenmerk van een andere ziekte.
Diabetes insipidus kan op elke leeftijd beginnen.
Mensen krijgen diabetes insipidus omdat er te weinig antidiuretisch hormoon (ADH) in het lichaam is. Dit hormoon wordt gemaakt in de hersenen. ADH zorgt ervoor dat er genoeg vocht in het lichaam blijft. Niet te veel, maar ook niet te weinig.
Door te weinig ADH kunnen de nieren niet goed water vasthouden. Daarom kunnen mensen tot 15 liter per dag plassen. Zij kunnen dan veel drinken om niet uit te drogen.
Als iemand met diabetes insipidus uitdroogt, kan hij of zij een hoge hartslag krijgen. Ook kan iemand last krijgen van een lage bloeddruk. Sommige mensen worden verward of suf. Verder kan iemand last krijgen van harde poep (verstopping).
Diabetes insipidus heeft als ziekte niets te maken met suikerziekte (diabetes mellitus). Maar de klachten van dorst en veel plassen lijken wel op elkaar. Daarom denken artsen bij iemand die eigenlijk diabetes insipidus heeft, soms eerst aan suikerziekte.
Er zijn vier vormen van diabetes insipidus:
- Neurogene diabetes insipidus (centrale diabetes insipidus). Dan werkt een klier in de hersenen (hypofyse) niet goed. Daarom heeft iemand dan te weinig ADH in het lichaam. Er kunnen verschillende oorzaken zijn waarom de hypofyse niet goed werkt. Bijvoorbeeld een tumor, een operatie van de hersenen, een wond aan het hoofd of infecties. Soms word je geboren met neurogene diabetes insipidus. Dan heeft iemand een verandering in een gen.
- Nefrogene diabetes insipidus. Dan heeft iemand wel genoeg ADH, maar reageren de nieren niet op ADH. Deze vorm is meestal erfelijk. Maar je kunt het ook krijgen door medicijnen of door aandoeningen van de nieren.
- Gestagene diabetes insipidus. Deze vorm heeft iemand alleen tijdens een zwangerschap. Na de bevalling gaat het meestal weer over. Maar bij een volgende zwangerschap kan het wel weer terug komen. Gestagene diabetes insipidus is niet hetzelfde als zwangerschapsdiabetes.
- Dipsogene diabetes insipidus. Dan is er iets mis in het deel van de hersenen dat het lichaam een seintje geeft als er extra vocht nodig is. Iemand heeft veel dorst die niet stopt als iemand wat gedronken heeft. Daardoor gaat iemand te veel drinken. De gaan dan nieren meer plas maken. Deze vorm kan ontstaan door bijvoorbeeld een tumor, een operatie van de hersenen, een wond aan het hoofd, infecties of medicijnen.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
Water diabetes
Dorstziekte
Neurogene diabetes insipidus
Centrale diabetes insipidus
Nefrogene diabetes insipidus
Gestagene diabetes insipidus
Dipsogene diabetes insipidus
DI
CDI
Nephrogenic diabetes Insipidus
Neurohypophyseal Diabetes Insipidus -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Een arts kan denken aan een vorm van diabetes insipidus als iemand de kenmerken heeft zoals die hier boven staan.
Door onderzoek te doen van de plas (urine) en het bloed en met een dorstproef, kan vastgesteld worden of iemand een vorm van diabetes insipidus heeft.Soms is DNA-onderzoek mogelijk.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
De behandeling hangt af van de vorm van diabetes insipidus die iemand heeft.
Bij neurogene diabetes insipidus en gestagene diabetes insipidus kunnen medicijnen helpen.
Bij nefrogene en dipsogene diabetes insipidus wordt met de behandeling geprobeerd om de klachten minder te maken.
Bij nefrogene diabetes insipidus kan het helpen om genoeg te drinken, regelmatig te plassen, een dieet te volgen en plaspillen te gebruiken.
Bij dispogene diabetes insipidus kunnen medicijnen helpen de klachten minder te maken.Als diabetes insipidus een andere oorzaak heeft, dan bepaalt die oorzaak de behandeling.
-
Hoe vaak komt het voor?
Ongeveer 1 op de 25.000 mensen heeft diabetes insipidus.
-
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
Diabetes insipidus kan verschillende oorzaken hebben. Dat kunnen erfelijke en niet-erfelijke oorzaken zijn. En dat kan verschillend zijn per vorm van deze ziekte. Kijk bovenaan deze pagina en bij ‘Is deze ziekte erfelijk?’
-
Is deze ziekte erfelijk?
Nefrogene diabetes insipidus is meestal erfelijk.
Als het erfelijk is, dan is het meestal X-gebonden recessief erfelijk. Soms is het autosomaal recessief erfelijk. En zelden autosomaal dominant.Heel soms kan neurogene diabetes insipidus autosomaal dominant of autosomaal recessief erfelijk zijn.
-
Kinderwens
Heb je diabetes insipidus en wil je een kind? Dan kan je arts je informatie op maat geven over wat de gevolgen en mogelijkheden voor jou en je partner kunnen zijn. Want dat hangt onder andere af van de vorm van diabetes insipidus en de oorzaak.
Of embryoselectie (PGT) mogelijk is in jullie geval, kun je met je arts bespreken. -
Meer info voor patiënten
- Diabetes insipidusInformatie van de Nederlandse Hypofyse Stichting. Ook voor lotgenotencontact
- Ik heb diabetes insipidusInformatie van Thuisarts.nl
- Nefrogene diabetes insipidusInformatie van Nieren.nl
- Diabetes Insipidus Website van een familie met Familiaire Neurogene Diabetes Insipidus (FNDI)
- Nephrogenic diabetes Insipidus (MedlinePlus Genetics)Informatie in het Engels
- Nephrogenic diabetes insipidus (Genetic and Rare Diseases Information Center)Informatie in het Engels, met een overzicht van hoe vaak bepaalde kenmerken voorkomen
- Neurohypophyseal Diabetes Insipidus (MedlinePlus Genetics)Informatie in het Engels
- Central diabetes insipidus (Genetic and Rare Diseases Information Center)Informatie in het Engels, met een overzicht van hoe vaak bepaalde kenmerken voorkomen
- Central Diabetes InsipidusInformatie in het Engels van de National Organization for Rare Disorders (NORD). Met literatuuropgaven
-
Meer info voor artsen
- Centrale diabetes insipidus (Orphanet)
- Verworven centrale diabetes insipidus (Orphanet)
- Erfelijke centrale diabetes insipidus (Orphanet)
- Nefrogene diabetes insipidus (Orphanet)
- Hereditary nephrogenic diabetes insipidus (GeneReviews)
- Diabetes insipidus (StatPearls)Informatie van de National Library of Medicine
- Nephrogenic diabetes insipidusInformatie van het ERKNet (European Rare Kidney Disease Reference Network)
-
Expertisecentra
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Zeldzame Nierziekten
- Afdeling Kindernefrologie
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 4415
- secretariaat.vkkg@radboudumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Erfelijke en Aangeboren Nier- en Urinewegaandoeningen
- Polikliniek Genetica
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 755 3800
- erfadv@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Erasmus MC Expertisecentrum voor Zeldzame Ziekten van Nieren en Urinewegen
- Erasmus MC - Erasmus Medisch Centrum
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 704 0704
- info@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
-
Updatedatum
29 juni 2023