22q11.2 deletie syndroom
Bij iemand met 22q11.2 deletie syndroom ontbreekt een stukje van chromosoom 22. Hierdoor kan iemand verschillende kenmerken hebben. Vaak gaat het om afwijkingen aan het gezicht, het gehemelte en het hart. Maar er kunnen ook nog andere kenmerken zijn. Welke kenmerken iemand met dit syndroom heeft, verschilt per persoon. Ook als meerdere mensen binnen één familie dit syndroom hebben, kunnen de klachten verschillend zijn.
Vaak zijn er kenmerken in het gezicht, zoals kleine oogspleten, ogen die verder uit elkaar staan en kleine oren die ver van het hoofd af staan. Hierdoor kunnen kinderen met 22q11.2 deletie syndroom in hun gezicht op elkaar lijken. Verder is er bij veel kinderen iets mis met hun gehemelte, bijvoorbeeld een schisis. De meeste kinderen hebben ook een afwijking van het hart, zoals:
- een gat in de wand tussen de boezems van het hart (atrium septum defect)
- een gat in de wand tussen de kamers van het hart (ventrikel septum defect)
- de linker en rechter hartkamer hebben in plaats van twee aparte slagaders maar één bloedvat. Het bloed gaat door dat ene bloedvat het hart uit. Dit bloedvat gaat over in de grote lichaamsslagader én de longslagaders (truncus arteriosus)
- een combinatie van afwijkingen van het hart die tetralogie van Fallot heet.
Andere kenmerken die iemand met dit syndroom kan hebben zijn:
- afwijkingen aan de ogen
- slechter horen
- minder goed groeien
- slappe spieren
- leren lopen en praten duurt meestal langer
- problemen met ademen door een slappe luchtpijp
- problemen met eten
- harde poep (obstipatie)
- problemen met leren
- problemen met gedrag en psychische problemen
- soms een verstandelijke beperking
- te weinig calcium (kalk) in het bloed
- de afweer werkt minder goed
- vaak veel ontstekingen
- afwijkingen aan de nieren: er is maar 1 nier of plas gaat van de blaas terug naar de nier
- afwijkingen aan de botten: bijvoorbeeld een kromme wervelkolom of een klompvoet.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
VCFS
Microdeletie 22q11.2
Velo-cardio-facial syndrome
Shprintzen syndrome
22q11.2 deletion syndrome
DiGeorge syndroom
Velo-cardio-faciaal syndroom
Cayler cardiofacial syndrome
Conotruncal anomaly face syndrome
Monosomy 22q11
Sedlackova syndrome
Takao syndrome
CATCH22 -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Artsen kunnen denken dat een kind het 22q11.2 deletie syndroom heeft als hij of zij de kenmerken heeft die hierboven staan. Door DNA-onderzoek te doen kan duidelijk worden dat het om dit syndroom gaat.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
Het 22q11.2 deletie syndroom gaat niet over. Met verschillende behandelingen wordt geprobeerd om:
- de klachten die iemand door het syndroom heeft minder te maken
- problemen met de gezondheid te voorkomen.Vaak gaat iemand met het 22q11.2 deletie syndroom voor behandeling naar een expertisecentrum. Hier is veel kennis over en ervaring met dit syndroom. Voor welke behandelingen wordt gekozen, hangt af van welke kenmerken en klachten iemand heeft. Voorbeelden van behandelingen zijn:
- controles van het hart
- begeleiding bij de ontwikkeling van taal en spraak
- medicijnen bij psychische problemen -
Hoe vaak komt het voor?
Ongeveer 1 tot 4 op de 4.000 mensen heeft het 22q11.2 deletie syndroom.
-
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
De oorzaak van 22q11.2 deletie syndroom is dat er een stukje van chromosoom 22 weg is. Daardoor heeft iemand ook de genen niet die op dit stukje chromosoom zitten, zoals het TBX1-gen en het COMT-gen. We denken dat de kenmerken in het gezicht, de schisis en de afwijkingen aan het hart vooral komen door het ontbreken van het TBX1-gen. Het ontbreken van het COMT-gen geeft misschien een hogere kans op problemen met het gedrag en een verstandelijke beperking. De andere kenmerken worden waarschijnlijk verklaard door andere genen die er niet zijn.
Het TBX1-gen en het COMT-gen liggen op chromosoom 22, op de lange (q) arm op plek 11.21 (22q11.21). -
Is deze ziekte erfelijk?
Ja, 22q11.2 deletie syndroom is erfelijk. Iemand die dit syndroom heeft, kan het doorgeven aan de kinderen. Maar meestal is iemand met dit syndroom de eerste persoon in een familie en heeft hij of zij dit niet van één van de ouders gekregen. De afwijking in chromosoom 22 is dan bij dit kind nieuw ontstaan. Soms komt het syndroom vaker in de familie voor en is dit doorgegeven van ouder (vader of moeder) op kind. Dit noemen we autosomaal dominante overerving.
-
Kinderwens
Heb je kans op een kind met 22q11.2 deletie syndroom en wil je een kind? Dan heb je verschillende keuzes. Je kunt het bespreken met je dokter. Als het nodig is, dan kan je dokter je verwijzen naar een erfelijkheidsarts. Het gesprek over de verschillende keuzes kun je voorbereiden.
Vrouwen met 22q11.2 deletie syndroom die een kind willen, kunnen dat bespreken met de arts. De arts kan hen informatie op maat geven.
-
Meer info voor patiënten
- Stichting Steun 22Q11Informatie en lotgenotencontact voor mensen met deletie of duplicatie 22q11.2
- 22Q11 deletie syndroomInformatieblad geschreven door erfelijkheidsartsen
- Syndromen.netInformatie voor mensen met 22q11.2 deletiesyndroom (22q11.2DS) en voor hun ouders, verzorgers, directe naasten en andere mensen die ermee te maken krijgen
- Deletie syndroom 22q11.2 (UMC Utrecht)Met informatie over de speciale polikliniek en verwijs-informatie
- Kinderneurologie.euInformatie geschreven door een kinderneuroloog
- CONCORLandelijke registratie en DNA-bank van volwassen patiënten met een aangeboren hartafwijking
- Ik heb dat informatie speciaal voor kinderen
- Documentaire 'Over leven met 22q11'Vier mensen worden gevolgd tijdens hun dagelijks leven. De film duurt 52 minuten
- MedlinePlus GeneticsInformatie in het Engels
- Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD)Informatie in het Engels, met een overzicht van hoe vaak bepaalde kenmerken voorkomen
- Filmpje over AvaZe is 9 jaar. Engels gesproken
-
Meer info voor artsen
- 22Q11 deletie syndroom Informatieblad geschreven door erfelijkheidsartsen
- Syndromen.netInformatie specifiek voor Artsen voor Verstandelijk Gehandicapten (AVG’s). Andere (zorg-)professionals, o.a. huisartsen, jeugdartsen, kinderartsen en internisten kunnen ook profijt hebben van deze informatie
- Deletie syndroom 22q11.2 (UMC Utrecht)Met informatie over de speciale polikliniek en verwijs-informatie
- 22q11.2 microdeletiesyndroom (nov 2018)Samenvatting van een referaat in het kader van de AVG-opleiding en de opleiding Klinische Genetica ErasmusMC
- Medische begeleiding van mensen met het VCF syndroom/deletie 22q11.2 NVAVG ism PlatformVG
- Orphanet
- GeneReviews
- Di George syndrome (22q11.2 deletion)Informatie van het ERKNet (European Rare Kidney Disease Reference Network)
-
Expertisecentra
-
- Maastricht UMC+ Expertisecentrum voor Zeldzame Syndromen en Cognitieve Stoornissen
- Afdeling Klinische Genetica
- P. Debyelaan 25
- 6229 HX MAASTRICHT
- +31 (0)43 387 5855
- polikliniek.klinischegenetica@mumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Erasmus MC Craniofaciaal Expertisecentrum
- Afdeling Plastische, Reconstructieve en Handchirurgie
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 703 6393
- cranio@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Amsterdam UMC Expertisecentrum voor Schisis, Craniofaciale en Luchtwegaandoeningen
- Amsterdam UMC
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 9111
- ecza@amsterdamumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- AECO - Amsterdam UMC Expertisecentrum Ontwikkelingsstoornissen
- Kinderpolikliniek Klinische Genetica
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 8000
- Orpha.net Expertlink
-
- ENCORE - Expertisecentrum Erfelijke Neuro-Cognitieve Ontwikkelingsstoornissen Rotterdam, Erasmus MC
- Afdeling Algemene Kindergeneeskunde
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 703 6146
- secretariaatalkg@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Erfelijke slechthorendheid
- Polikliniek Keel-, Neus- en Oorheelkunde
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 3506
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC Expertisecentrum voor Zeldzame Oorziekten
- LUMC - Leids Universitair Medisch Centrum
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 9111
- Orpha.net Expertlink
-
- Kinderchirurgisch Centrum voor Aangeboren Anatomische Aandoeningen
- Afdeling Kinderchirurgie
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 703 6240
- kinderchirurgie@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Aangeboren Slokdarm- en Luchtwegafwijkingen
- Polikliniek Kinderchirurgie
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 755 4070
- Orpha.net Expertlink
-
- Amsterdam UMC Expertisecentrum voor Gastro-enterologische Aandoeningen
- Amsterdam UMC
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 9111
- ecza@amsterdamumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- UMCG Expertisecentrum voor Kinderen met Colorectale Malformaties
- UMCG - Universitair Medisch Centrum Groningen
- Hanzeplein 1
- 9713 GZ GRONINGEN
- +31 (0)50 361 6161
- Orpha.net Expertlink
-
- Schisis Expertisecentrum Erasmus MC
- Erasmus MC - Erasmus Medisch Centrum
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 704 0704
- info@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afweerstoornissen en Stamceltransplantatie
- LUMC - Leids Universitair Medisch Centrum
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 9111
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Aangeboren Ontwikkelingsstoornissen
- Sectie Klinische Genetica
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 3946
- erfelijkheid@radboudumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- LUMC - Leids Universitair Medisch Centrum
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 9111
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- Juliana Kinderziekenhuis
- Els Borst-Eilersplein 275
- 2545 AA DEN HAAG
- +31 (0)70 210 0000
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- Reinier de Graaf Gasthuis
- Reinier de Graafweg 5
- 2625 AD DELFT
- +31 (0)15 260 3060
- Orpha.net Expertlink
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Systemische Auto-immuunziekten en Aangeboren Afweerstoornissen
- UMC Utrecht
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 755 5555
- info@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Immuundeficiëntie en Autoinflammatie
- Sectie Infectieziekten
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 6504
- Orpha.net Expertlink
-
- Amsterdam UMC Expertisecentrum voor Primaire Immuundeficienties en Beenmergfalen
- Amsterdam UMC
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 9111
- ecza@amsterdamumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Primaire Immuundeficiëntie Expertisecentrum
- Erasmus MC - Erasmus Medisch Centrum
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 704 0704
- info@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- UMCG Expertisecentrum 'Uniek' voor Zeldzame Genetische Oorzaken voor Ontwikkelingsachterstand
- Polikliniek Klinische Genetica
- Hanzeplein 1
- 9713 GZ GRONINGEN
- +31 (0)50 361 7229
- Orpha.net Expertlink
-
-
Updatedatum
30 augustus 2022