Ziekte van Wilson
Bij iemand met de ziekte van Wilson stapelt de stof koper zich op in bepaalde organen. Die organen kunnen dan beschadigen. Ziekte van Wilson is een stofwisselingsziekte. De oorzaak van de ziekte van Wilson is een verandering in een gen. Vaak beginnen de kenmerken als iemand tussen 10 en 30 jaar is. Maar dit kan ook eerder of later zijn.
Ons lichaam heeft koper nodig voor een normale groei en ontwikkeling. Koper zit in de voeding. Het koper dat we niet nodig hebben, wordt door het lichaam verwijderd via de lever en de gal. Maar bij de ziekte van Wilson lukt dat niet. Het koper wordt opgeslagen in de lever, de hersenen, de ogen en andere organen. Dat begint meteen na de geboorte.
Daardoor kunnen mensen kenmerken krijgen zoals:
- Ontsteking van de lever en levercirrose. Dan kunnen ze last krijgen van geelzucht, erg moe zijn, minder trek in eten hebben en ze kunnen een dikke buik krijgen.
- Problemen met de hersenen en zenuwen. Bijvoorbeeld niet goed kunnen schrijven, trillen, kramp en stijve spieren, niet goed kunnen praten en klunzig zijn.
- Een groenbruine kring om de iris. Dat is het gekleurde deel van de ogen. Dat noemen ze de ring van Kayser-Fleischer.
Een deel van de mensen heeft (ook) kenmerken zoals heel somber of agressief zijn, niet goed dingen kunnen onthouden of ziekten van de nieren en het hart. Welke klachten iemand krijgt en wanneer, verschilt van persoon tot persoon.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
Koperstapelingsziekte
Wilson's disease
Copper storage disease Hepatolenticulaire degeneratie
Hepatolenticular degeneration
WD -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Een dokter kan denken aan de ziekte van Wilson als iemand kenmerken heeft zoals die hierboven staan.
De dokter kan dan onderzoek doen van het bloed en van de plas.
Sommige mensen, hebben een groenbruine ring om het gekleurde deel van de ogen (iris). Dat is vooral bij volwassenen zo. Dat noemen ze de ring van Kayser-Fleischer. Een oogarts kan die ring herkennen. Soms wordt een stukje van de lever onderzocht (leverbiopt).Door DNA-onderzoek te doen weten dokters zeker dat iemand ziekte van Wilson heeft.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
De ziekte van Wilson kan niet genezen.
Met de behandeling kan voorkomen worden dat organen beschadigen. Daarom is het belangrijk dat de ziekte snel ontdekt wordt. Iemand krijgt medicijnen die koper uit het lichaam haalt en een dieet.
Soms krijgt iemand een levertransplantatie.
-
Hoe vaak komt het voor?
We denken dat 1 van de 30.000 mensen de ziekte van Wilson heeft.
-
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
De oorzaak van de ziekte van Wilson is een verandering in het ATP7B-gen. Dit gen ligt op chromosoom 13 op de lange (q-) arm op plek 14.3 (13q14.3).
Door de verandering werkt het gen niet goed meer. Dat zorgt ervoor dat het lichaam de koper die iemand niet nodig heeft, niet kwijt kan raken. De koper wordt opgeslagen in bepaalde organen, en dat is schadelijk. Dan krijgen mensen kenmerken van de ziekte.
-
Is deze ziekte erfelijk?
Ja, de ziekte van Wilson is erfelijk.
Je kunt de ziekte van Wilson krijgen als je van allebei je ouders het gen met de verandering erft. Dat heet autosomaal recessief erfelijk.
-
Kinderwens
Heb je misschien kans op (nog) een kind met de ziekte van Wilson? Dan heb je misschien verschillende keuzes. Je kunt erover praten met je dokter. Die kan je verwijzen naar een erfelijkheidsarts (klinisch geneticus). Het gesprek over de verschillende keuzes kun je voorbereiden.
Of embryoselectie (PGT) in jullie geval mogelijk is, kun je met je dokter bespreken.
Heb je als vrouw ziekte van Wilson? En wil je een kind? Dan kun je dat bespreken met je dokter. Misschien is het nodig je medicijnen aan te passen of zijn er tijdens de zwangerschap extra controles nodig. Kijk ook bij de informatie van de NLV: Zwangerschap met de ziekte van Wilson
-
Meer info voor patiënten
- Ziekte van WilsonInformatie van de Nederlandse Leverpatiënten Vereniging. Ook voor lotgenotencontact
- Kinderneurologie.euInformatie geschreven door een kinderneuroloog
- Ziekte van Wilson (koper-transporterend adenosine trifosfatase)Informatie van Volwassenen, Kinderen en Stofwisselingsziekten, de organisatie van patiënten met een stofwisselingsziekte en hun familie
- Ikhebdat.nlInformatie speciaal voor kinderen
- What is Wilson's disease? Informatie in het Engels voor patiënten en hun familie van EuroWilson,het Europese netwerk voor ziekte van Wilson
- Filmpje Learning about Wilson's DiseaseGina vertelt over haar leven. Engels gesproken, geen ondertitels
- MedlinePlus GeneticsInformatie in het Engels
- Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD)Informatie in het Engels, met een overzicht van kenmerken en hoe vaak ze voorkomen
-
Meer info voor artsen
- How may Wilson disease present? (EuroWilson)Informatie voor medisch professionals van het Europese netwerk voor ziekte van Wilson
- INVEST Website van de Internisten voor Volwassenen met een Erfelijke Stofwisselingziekte (INVEST) met achtergrondinformatie, expertisecentra en noodprotocollen
- Orphanet
- GeneReviews
- OMIM
-
Expertisecentra
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Genetische Ziekten van de Darm en Lever
- UMC Utrecht
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 755 5555
- info@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- UMCG Expertisecentrum voor Bewegingsstoornissen Groningen
- Polikliniek Neurologie
- Hanzeplein 1
- 9713 GZ GRONINGEN
- +31 (0)50 361 3500
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Zeldzame en Erfelijke Bewegingsstoornissen
- Afdeling Neurologie
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 6600
- administratie.neuro-nch@radboudumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Centrum voor Lysosomale en Metabole Ziekten
- Centrum voor Lysosomale en Metabole Ziekten
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 704 4840
- metaboolcentrum@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Amsterdam UMC Expertisecentrum voor Erfelijke Metabole Ziekten
- Amsterdam UMC
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 9111
- ecza@amsterdamumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
-
Updatedatum
2 oktober 2024