Erfelijke alvleesklierkanker
Alvleesklierkanker is kanker van de alvleesklier (pancreas). Bij kanker gaan cellen onbeperkt delen op een bepaalde plek in het lichaam. Hierdoor ontstaan tumoren (gezwellen). Bij kanker zijn de tumoren kwaadaardig.
Alvleesklierkanker is meestal niet erfelijk. Maar bij een klein deel (minder dan 5%) speelt erfelijke aanleg wel een rol. Er zijn meerdere vormen van alvleesklierkanker. Meestal gaat het om het adenocarcinoom. Dan zit de kanker in de afvoerkanaaltjes van de alvleesklier.
Deze tekst gaat over de erfelijke vorm van het adenocarcinoom.
Redenen om aan deze erfelijke aanleg voor alvleesklierkanker te denken zijn:
- twee of meer naaste familieleden met alvleesklierkanker
- drie of meer familieleden met alvleesklierkanker
- twee of meer familieleden met alvleesklierkanker, waarbij tenminste één familielid 50 jaar of jonger was toen de ziekte werd vastgesteld
- als iemand, naast alvleesklierkanker, ook een bepaalde vorm van huidkanker (melanoom) heeft
- als er, naast alvleesklierkanker, twee of meer familieleden met een bepaalde vorm van huidkanker zijn.
Erfelijke ziektes waarbij meer risico is op alvleesklierkanker:
- De meest bekende is erfelijke aanleg voor melanoom (FAMMM syndroom); daarbij heb je erfelijke aanleg voor huidkanker (melanoom) en alvleesklierkanker.
- Het risico op alvleesklierkanker is ook hoger bij mensen met een erfelijke aanleg voor ontstekingen van de alvleesklier en het Peutz-Jeghers syndroom.
- Daarnaast lijkt er in sommige families met een erfelijke aanleg voor borst- en eierstokkanker, het Lynch syndroom, FAP en het Li-Fraumeni syndroom een erfelijk verhoogd risico op alvleesklierkanker te zijn.
- Er zijn ook andere vormen van alvleesklierkanker, zoals neuro-endocriene tumoren. Deze kunnen voorkomen bij het Von Hippel-Lindau syndroom of het MEN1 syndroom.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
Alvleesklierkanker
Pancreascarcinoom
Erfelijke aanleg voor alvleesklierkanker
Familiair pancreascarcinoom
Hereditair pancreascarcinoom
Familial pancreatic cancer -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Alvleesklierkanker kan worden vermoed als iemand bijvoorbeeld sterk afvalt, bij zeurende buikpijn, of bij geelzucht.
Bloedonderzoek en een echo of CT scan van de alvleesklier kan worden gedaan. Met behulp van een kijkonderzoek en biopt kan de diagnose worden gesteld.In families waar wordt gedacht aan een erfelijke aanleg voor alvleesklierkanker, kan dit soms met DNA-onderzoek worden vastgesteld.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
De behandeling verschilt per persoon. Alvleesklierkanker kan worden behandeld met een operatie, bestraling of chemotherapie.
Als er geen erfelijke aanleg voor alvleesklierkanker wordt gevonden, maar er toch veel mensen in de familie alvleesklierkanker hebben gehad wordt gesproken van familiaire alvleesklierkanker.
Mensen met een verhoogd risico kunnen er voor kiezen om extra controles van de alvleesklier te laten doen. Er vindt onderzoek plaats om te kijken of het op die manier mogelijk is om alvleesklierkanker in een vroeg stadium op te sporen, zodat betere behandeling mogelijk is.
-
Hoe vaak komt het voor?
In totaal wordt jaarlijks bij ongeveer 2200 mensen in Nederland een adenocarcinoom van de alvleesklier vastgesteld.
Het risico om ergens in de loop van het leven alvleesklierkanker te krijgen is in Nederland ongeveer 1% (1 op de 100 Nederlanders).
Bij een klein deel daarvan gaat het om een erfelijke vorm. -
Is deze ziekte erfelijk?
De ziektes die hierboven genoemd zijn, waarbij er een erfelijke verhoogd risico op alvleesklierkanker is, erven autosomaal dominant over.
-
Kinderwens
Soms is de afwijking in het DNA (erfelijk materiaal) bekend die de erfelijke aanleg voor alvleesklierkanker veroorzaakt. Dan kunnen mensen bij zwangerschap nadenken over prenatale diagnostiek.
En mensen kunnen met een arts bespreken of PGD mogelijk is.
Heb jij ook een kinderwens en erfelijke aanleg voor alvleesklierkanker in de familie? Door de vragen in de keuzehulp te beantwoorden, krijg je je gevoelens en gedachten op een rijtje. De antwoorden kun je printen en gebruiken in het gesprek met je partner, dokter en/of hulpverlener.
-
Meer info voor patiënten
- Kanker.nl
- Living with Hope Landelijk patiëntenplatform voor mensen met alvleesklierkanker, alvleeskliertumoren waaronder neuro-endocriene tumoren en alvleeskliercysten.
- MLDS MaagLeverDarmstichting
- GARD Genetic and Rare Diseases Information Center
-
Meer info voor artsen
-
Expertisecentra