Schimke immuno-ossale dysplasie
Schimke immuno-ossale dysplasie (SIOD) is een ziekte van vooral het skelet, de afweer en de nieren. De oorzaak is een afwijking in een gen.
De ernst van de kenmerken kan verschillend zijn. De kenmerken kunnen al voor de geboorte beginnen. Vaak sterft iemand dan op de kinderleeftijd.
Het kan ook iets later op de kinderleeftijd beginnen. De kenmerken kunnen dan minder ernstig zijn. Er zijn mensen met SIOD die volwassen zijn geworden.
Bij mensen met Schimke immuno-ossale dysplasie is het skelet niet goed ontwikkeld. Dat heet spondylo-epifysaire dysplasie (SED).
Iemand is kleiner dan gemiddeld met vooral een korte romp. Delen van het lichaam kunnen in een andere houding staan. Iemand kan bijvoorbeeld scoliose hebben of problemen met de heupgewrichten.
Omdat het afweersysteem minder goed werkt, krijgen mensen met SIOD sneller infecties en zijn die infecties vaak ernstiger dan normaal. Die infecties kunnen levensbedreigend zijn.
In de loop van de tijd gaan de nieren van mensen met SIOD steeds minder goed werken. Ze krijgen dan nefrotisch syndroom en later nierfalen.
Andere kenmerken die vaak voorkomen zijn donkere vlekken op de huid en dun haar. Hun gezicht kan de vorm van een driehoek hebben en hun neuspuntje kan bol zijn. Ze kunnen afwijkingen hebben aan hun tanden, zoals bijvoorbeeld minder tanden.
Hun schildklier kan te langzaam werken (hypothyreoïdie). Mensen met SIOD kunnen last hebben van erge hoofdpijn. Sommigen krijgen een beroerte (CVA).
Mensen met SIOD kunnen ook kenmerken hebben die hier niet worden genoemd.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
Immuno-ossale dysplasie, Schimke-type
Spondylo-epifysaire dysplasie - nefrotisch syndroom
Syndroom van Schimke
Schimke immuno-osseous dysplasia
Spondyloepiphyseal dysplasia – nephrotic syndrome
Schimke syndrome
SMARCAL1-related immuno-osseous dysplasia (Schimke type)
SIOD -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Een arts kan denken aan SIOD als iemand kenmerken heeft zoals die hierboven staan. De verschillende kenmerken van SIOD kunnen te zien zijn op bijvoorbeeld röntgenfoto’s.
Tijdens de zwangerschap kunnen kenmerken van SIOD soms ook gezien worden bij de 20-wekenecho.
Meestal kan door DNA-onderzoek te doen bevestigd worden dat iemand SIOD heeft. Maar dit lukt niet altijd.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
Er is nog geen behandeling die SIOD kan genezen.
Voor verschillende kenmerken van SIOD is behandeling mogelijk. Het doel is om de klachten minder te maken en klachten te voorkomen.
Bijvoorbeeld door regelmatige controles van de nieren, het afweersysteem en het bloed. Als de nieren niet meer goed genoeg werken, kan dit behandeld worden met nierdialyse of een niertransplantatie. Een orthopeed kan de verkromming van de wervelkolom behandelen. Soms heeft iemand op volwassen leeftijd een nieuwe heup nodig. De infecties kunnen met medicijnen worden behandeld. En er kunnen medicijnen gegeven worden die voorkomen dat iemand een infectie krijgt.Op de website van het MED en SED Expertisenetwerk is informatie te vinden over de behandeling van SED.
-
Hoe vaak komt het voor?
Er zijn in de wereld tenminste 100 mensen waarvan we weten dat ze SIOD hebben.
-
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
De oorzaak van Schimke immuno-ossale dysplasie is een afwijking in het SMARCAL1-gen. Dit gen ligt op chromosoom 2, op de lange (q-) arm, op plek 35 (2q35).
Door afwijking in het gen, kan bijvoorbeeld schade aan het DNA niet goed door het lichaam gerepareerd worden.
Waarschijnlijk krijgt iemand daardoor kenmerken van SOID. Hoe dat precies gebeurt is nog niet duidelijk. -
Is deze ziekte erfelijk?
Ja, SIOD is erfelijk.
Meestal heeft iemand van beide ouders het gen met de afwijking geërfd. Dat heet autosomaal recessief erfelijk. -
Kinderwens
Heb je kans op (nog) een kind met SIOD en wil je zwanger worden? Dan heb je misschien verschillende keuzes. Je kunt erover praten met je arts. Die kan je verwijzen naar een erfelijkheidsarts (klinisch geneticus). Het gesprek over de verschillende keuzes kun je voorbereiden.
Of embryoselectie (PGT) in jullie geval mogelijk is, kun je vragen aan je arts.
-
Meer info voor patiënten
- Belangenvereniging van kleine mensen (BVKM)Voor belangenbehartiging en lotgenotencontact
- Kinderneurologie.euInformatie geschreven door een kinderneuroloog
- MedlinePlus GeneticsInformatie in het Engels
- Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD)Informatie in het Engels met een overzicht van hoe vaak bepaalde kenmerken voorkomen
- National Organization for Rare Disorders (NORD)Informatie in het Engels, met literatuurverwijzingen
- Filmpje over Kruz en PaisleeHun moeder vertelt dat kinderen met deze aandoening meestal ongeveer 11 jaar worden. Ze willen onderzoek doen naar een medicijn zodat kinderen hopelijk ouder kunnen worden. Engels gesproken, niet ondertiteld
-
Meer info voor artsen
-
Expertisecentra
-
- LUMC Expertisecentrum voor Zeldzame Endocriene en Bot Stoornissen
- LUMC - Leids Universitair Medisch Centrum
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 9111
- Orpha.net Expertlink
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Skeletmalformaties & Mobility Clinic
- Polikliniek Kinderorthopedie
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 756 7470
- kinderORSK@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Zeldzame Nierziekten
- Afdeling Kindernefrologie
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 4415
- secretariaat.vkkg@radboudumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- LuVaCs - LUMC Expertisecentrum voor Lupus, Vasculitis en Complement Gemedieerde Systeemziekten
- LUMC - Leids Universitair Medisch Centrum
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 9111
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afweerstoornissen en Stamceltransplantatie
- LUMC - Leids Universitair Medisch Centrum
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 9111
- Orpha.net Expertlink
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Erfelijke en Aangeboren Nier- en Urinewegaandoeningen
- Polikliniek Genetica
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 755 3800
- erfadv@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Systemische Auto-immuunziekten en Aangeboren Afweerstoornissen
- UMC Utrecht
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 755 5555
- info@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Immuundeficiëntie en Autoinflammatie
- Sectie Infectieziekten
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 6504
- Orpha.net Expertlink
-
- Amsterdam UMC Expertisecentrum voor Primaire Immuundeficienties en Beenmergfalen
- Amsterdam UMC
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 9111
- ecza@amsterdamumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Primaire Immuundeficiëntie Expertisecentrum
- Erasmus MC - Erasmus Medisch Centrum
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 704 0704
- info@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
-
Updatedatum
22 oktober 2024