HELLP syndroom
HELLP syndroom is een aandoening die alleen tijdens de zwangerschap en kort na de bevalling voorkomt. De vrouw heeft dan een te hoge bloeddruk en een aantal andere kenmerken.
De letters HELLP zijn een afkorting van die kenmerken:
- rode bloedcellen gaan kapot. Dat heet Hemolysis
- de lever werkt niet goed. Dan komen er meer van bepaalde stoffen uit de lever in het bloed: Elevated Liver Enzymes
- bloedplaatjes gaan kapot. Dan heeft een zwangere te weinig bloedplaatjes. Dat heet Low Platelets
Een vrouw met het HELLP syndroom kan klachten hebben zoals:
- pijn boven in de buik of het gevoel alsof er een band strak om de buik zit
- pijn boven in de rug
- hoofdpijn
- wazig zien, lichtflitsen of sterretjes zien
- jezelf niet lekker/ grieperig voelen
- misselijk zijn en braken
- vocht vasthouden, vooral in de handen en in het gezicht
- epileptische aanvallen
Niet alle vrouwen met HELLP syndroom krijgen alle klachten.
Meestal begint het HELLP syndroom tussen de 20ste week van de zwangerschap en 7 dagen na de bevalling. Als een zwangere vrouw het HELLP syndroom krijgt, kan dit levensbedreigend zijn voor de moeder en voor haar kind. Ook kan de moeder bijvoorbeeld een beroerte krijgen of schade aan nieren. De baby kan te vroeg en/of te klein geboren worden.
Er zijn verschillende manieren om HELLP syndroom en gevolgen ervan te behandelen. Daarom is het belangrijk om het zo vroeg mogelijk te herkennen. Een vrouw kan HELLP syndroom én pre-eclampsie (zwangerschapsvergiftiging) hebben, maar dat hoeft niet.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
HELLP syndrome
Hemolysis, Elevated Liver enzymes en Low Platelets syndrome -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Met onderzoek van het bloed kan een gynaecoloog HELLP syndroom vaststellen. Een gynaecoloog is een arts die verstand heeft van ziekten van vrouwen. Artsen kunnen met een echo de ongeboren baby onderzoeken.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
Zwangeren met het HELLP syndroom moeten voor hun eigen gezondheid en voor de gezondheid van de baby vaak eerder bevallen. Ook kan de vrouw bepaalde medicijnen krijgen tegen de epileptische aanvallen en/of om de bloeddruk te verlagen.
-
Hoe vaak komt het voor?
Ongeveer 5 van de 1000 vrouwen krijgt tijdens haar zwangerschap HELLP syndroom.
-
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
De oorzaak van HELLP syndroom is niet precies duidelijk. Waarschijnlijk is het een multifactoriële ziekte.
Dat betekent dat erfelijke aanleg samen met omgevingsfactoren een rol spelenVoorbeelden van omgevingsfactoren zijn dat de vrouw:
- ouder is dan 35 jaar
- nieren heeft die minder goed werken
- sommige auto-immuunziektes heeft
- al voor de zwangerschap langere tijd een te hoge bloeddruk heeft
- bij een vorige zwangerschap HELLP syndroom heeft gehad
- een moeder en/of zus heeft die het HELLP syndroom had(den)
- zwanger is van een nieuwe partner
Er zijn verschillende varianten in genen gevonden die de kans groter kunnen maken om HELLP syndroom te krijgen.
Verschillende daarvan hebben een belangrijke rol in hoe het afweersysteem werkt. Ook heeft een vrouw met factor V Leiden trombofilie een grotere kans om HELLP syndroom te krijgen.
Er zijn nog veel meer varianten in genen die een rol kunnen spelen. Maar we weten nog niet precies hoe al die varianten ervoor kunnen zorgen dat een vrouw HELLP syndroom krijgt. -
Is deze ziekte erfelijk?
Het HELLP syndroom is waarschijnlijk een multifactoriële ziekte. Dat betekent dat een erfelijke aanleg en omgevingsfactoren samen een rol kunnen spelen bij het ontstaan ervan. Maar we weten nog niet hoe het precies zit.
-
Kinderwens
Heb je meer kans om (weer) het HELLP syndroom te krijgen? En willen jij en je partner een kind? Bespreek dit dan met je arts voordat je zwanger wordt.
Vrouwen die HELLP syndroom hebben gehad, worden bij een volgende zwangerschap begeleidt door een specialist in een ziekenhuis.
-
Meer info voor patiënten
- Hellp StichtingInformatie en lotgenotencontact voor vrouwen die pre-eclampsie en/of HELLP syndroom hebben (gehad)
- Ik ben zwanger en mijn bloeddruk is te hoog (Thuisarts.nl)
- Ik heb zwangerschapsvergiftiging/pre-eclampsie (Thuisarts.nl)
- HELLP syndrome (MedlinePlus)Informatie in het Engels van de National Library of Medicine (VS)
-
Meer info voor artsen
- Orphanet
- Kidney-placenta crosstalk in health and diseaseCabarcas-Barbosa O, Capalbo O, Ferrero-Fernández A, Musso CG Clin Kidney J. 2022 Apr 15;15(7):1284-1289
- Molecular Advances in Preeclampsia and HELLP SyndromeGardikioti A, Venou TM, Gavriilaki E, Vetsiou E, Mavrikou I, Dinas K, Daniilidis A, Vlachaki E. Int J Mol Sci. 2022 Mar 31;23(7):3851.
- Transcriptome analysis of placentae reveals HELLP syndrome exhibits a greater extent of placental metabolic dysfunction than preeclampsia.Gong L, Zhao H, Cui Y, Li X. Hypertens Pregnancy. 2021 May;40(2):134-143
- Genetic aspects of preeclampsia and the HELLP syndromeHaram K, Mortensen JH, Nagy B. J Pregnancy. 2014;2014:910751.
- Molecular genetics of preeclampsia and HELLP syndrome - a reviewJebbink J, Wolters A, Fernando F, Afink G, van der Post J, Ris-Stalpers C. Biochim Biophys Acta. 2012 Dec;1822(12):1960-9.
-
Expertisecentra
-
- Expertisecentrum voor Zwangerschapsziekten
- Erasmus MC - Erasmus Medisch Centrum
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 704 0704
- info@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC Expertisecentrum voor Zeldzame Zwangerschapsgerelateerde Aandoeningen
- Polikliniek Verloskunde - GeboorteHuis Leiden
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 0900
- verloskunde@lumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Amsterdam UMC Expertisecentrum voor Zeldzame Bloedstollingsstoornissen en Rode Bloedcel Afwijkingen
- Amsterdam UMC
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 9111
- ecza@amsterdamumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Hemofiliebehandelcentrum
- Afdeling Hematologie
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 703 3123
- secretariaat.hematologie@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Van Creveldkliniek - UMC Utrecht Expertisecentrum voor Benigne Hematologie, Trombose en Hemostase
- Van Creveldkliniek
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 755 8450
- vck-secretariaat@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- UMCG Expertisecentrum voor Benigne Hematologie
- Afdeling Hematologie
- Hanzeplein 1
- 9713 GZ GRONINGEN
- +31 (0)50 361 2917
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Hemofilie en Zeldzame Stollingsstoornissen
- Afdeling Hematologie
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 8823
- secretriaatpatientenzorg.hemat@radboudumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
-
Updatedatum
13 december 2022.