Craniofrontonasale dysplasie
Craniofrontonasale dysplasie is een ziekte van de botten van het gezicht en het lichaam. De oorzaak is een afwijking in een gen.
De kenmerken kunnen van persoon tot persoon verschillen. Vrouwen hebben meestal ernstigere klachten dan mannen. Mannen hebben meestal milde kenmerken. Maar soms niet, dan kunnen hun klachten even ernstig zijn als bij vrouwen.
De vorm van het hoofd van mensen met craniofrontonasale dysplasie is anders. Dat komt omdat de botten van de schedel te vroeg aan elkaar vastgroeien. Dat heet craniosynostose. Hierdoor kan iemand een brede, korte schedel met een bol voorhoofd hebben.
Vaak staan hun ogen verder uit elkaar. Ze kunnen een platte en brede neus hebben met een groef van boven naar beneden in de neuspunt. Ook kunnen ze een gespleten lip of gehemelte hebben. Soms heeft iemand droog, krullend haar. Sommige mensen met craniofrontonasale dysplasie hebben problemen met leren praten. En sommigen hebben een verstandelijke beperking.
Iemand kan ook nog andere afwijkingen hebben. Bijvoorbeeld een kromme rug (scoliose) of smalle schouders die naar beneden hangen. Soms heeft iemand een trechterborst. Sommigen horen slecht.
Soms hebben mensen met craniofrontonasale dysplasie afwijkingen aan de tenen en de vingers. Bijvoorbeeld brede, korte vingers of tenen. Of vingers die voor een deel aan elkaar vast zitten (syndactylie). Ook zijn er soms verschillen tussen de beide helften van het lichaam. Bijvoorbeeld dat het linker deel van het gezicht er anders uit ziet dat het rechter deel. Of dat de armen of benen niet even lang zijn.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
Craniofrontonasaal syndroom
Craniofrontonasale dysostose
CFND
CFNS
Craniofrontonasal syndrome
Craniofrontonasal dystosis -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Een arts kan denken dat een kind craniofrontonasale dysplasie heeft, als het kind de kenmerken heeft zoals die hierboven staan. Door DNA-onderzoek te doen, weet de arts zeker dat het om deze ziekte gaat.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
Craniofrontonasale dysplasie gaat niet over. Maar artsen kunnen met een behandeling doen voor bepaalde kenmerken.
Welke behandeling iemand krijgt, hangt af van de klachten.
Iemand kan bijvoorbeeld operaties krijgen aan de schedel, het gezicht, de neus, de handen en de voeten. Een logopedist kan helpen als een kind moeite heeft met leren praten. -
Hoe vaak komt het voor?
Over de hele wereld weten we van meer dan 115 mensen dat ze craniofrontonasale dysplasie hebben.
Maar om hoeveel mensen het in de wereld precies gaat, weten we niet.
De aandoening komt vaker voor bij vrouwen. -
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
De oorzaak van craniofrontonasale dysplasie is een afwijking in het EFNB1-gen. Dit gen ligt op het X-chromosoom, op de lange (q) arm op plek 13.1 (Xq13.1).
Door de afwijking in het gen kunnen de kenmerken en klachten van de aandoening ontstaan. -
Is deze ziekte erfelijk?
Ja, craniofrontonasale dysplasie is erfelijk. De manier waarop heet X-gebonden erfelijk.
-
Kinderwens
Heb je kans op (nog) een kind met craniofrontonasale dysplasie en wil je een kind? Dan heb je misschien verschillende keuzes. Je kunt het bespreken met je arts. Als het nodig is, dan kan je arts je verwijzen naar een erfelijkheidsarts. Het gesprek over de verschillende keuzes kun je voorbereiden.
Of embryoselectie (PGT) mogelijk is voor craniofrontonasale dysplasie kun je aan je arts vragen.
-
Meer info voor patiënten
- LAPOSAInformatie en lotgenotencontact
- Patiëntenversie Richtlijn behandeling en zorg voor craniosynostose (maart 2022)Mariët Faasse MSc (LAPOSA) en prof.dr. I.M.J. Mathijssen
- Patiënteninformatie Craniofaciale aandoeningen (2017)Patiëntenversie van de zorgstandaard
- Huisartsenbrochure Craniosynostose (2021)Bij deze brochure horen een apart te downloaden brief voor de huisartsbrief voor de patiënt
- MedlinePlus GeneticsInformatie in het Engels
- Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD)Informatie in het Engels met een overzicht van hoe vaak bepaalde kenmerken van de ziekte voorkomen
- Filmpje: Living with craniofrontonasal syndromeRena vertelt over haar leven. Engels gesproken en ondertiteld in het Engels en Arabisch. Uit 2018
-
Meer info voor artsen
- Huisartsenbrochure Craniosynostose (2021)Ook informatie over consultatie en verwijzing
- Richtlijn verwijzing en diagnostiek bij craniosynostoseFederatie Medisch Specialisten
- Zorgstandaard Craniofaciale aandoeningen (2019)
- Orphanet
- OMIM
- ERN CranioEuropean Reference Network
-
Expertisecentra
-
- Erasmus MC Craniofaciaal Expertisecentrum
- Afdeling Plastische, Reconstructieve en Handchirurgie
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 703 6393
- cranio@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Craniofaciale Aandoeningen
- NCCN - Neurochirurgisch Centrum Nijmegen
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 6604
- Orpha.net Expertlink
-
- AECO - Amsterdam UMC Expertisecentrum Ontwikkelingsstoornissen
- Kinderpolikliniek Klinische Genetica
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 8000
- Orpha.net Expertlink
-
- ENCORE - Expertisecentrum Erfelijke Neuro-Cognitieve Ontwikkelingsstoornissen Rotterdam, Erasmus MC
- Afdeling Algemene Kindergeneeskunde
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 703 6146
- secretariaatalkg@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Skeletmalformaties & Mobility Clinic
- Polikliniek Kinderorthopedie
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 756 7470
- kinderORSK@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Aangeboren Ontwikkelingsstoornissen
- Sectie Klinische Genetica
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 3946
- erfelijkheid@radboudumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- LUMC - Leids Universitair Medisch Centrum
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 9111
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- Juliana Kinderziekenhuis
- Els Borst-Eilersplein 275
- 2545 AA DEN HAAG
- +31 (0)70 210 0000
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- Reinier de Graaf Gasthuis
- Reinier de Graafweg 5
- 2625 AD DELFT
- +31 (0)15 260 3060
- Orpha.net Expertlink
-
-
Updatedatum
6 januari 2025