DNA-onderzoek bij misdrijven

Als er een misdrijf is gepleegd, zoals een inbraak, mishandeling, moord of een verkrachting, hebben politie en justitie bewijs nodig. Daarom doet de politie onderzoek. De politie ondervraagt bijvoorbeeld slachtoffers en getuigen. En gaat op zoek naar sporen op het slachtoffer en op de plek van het misdrijf. Bijvoorbeeld haren, huidschilfers, speeksel, bloed en sperma. In deze sporen kan DNA zitten. Dit DNA kunnen ze onderzoeken. Dit noemen we forensisch DNA-onderzoek. Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) doet dit DNA-onderzoek. Ze kijken naar speciale kenmerken van het DNA.  Hiermee kun je een voor ieder mens uniek ‘DNA-profiel’ maken. Dit DNA-profiel wordt vergeleken met DNA-profielen uit de Nederlandse DNA-databank voor strafzaken. Soms vinden ze iemand met hetzelfde DNA-profiel. Zo kunnen ze misschien aantonen dat een verdachte bij het misdrijf betrokken was.

Forensisch DNA-onderzoek is iets anders dan het DNA-onderzoek dat we doen om erfelijke (aanleg voor) ziektes op te sporen. Om te kijken of iemand een ziekte heeft, wordt een ander computerprogramma gebruikt. Ze kijken dan of er in het DNA een afwijking in een gen zit die de oorzaak van een ziekte of aanleg kan zijn. In het DNA-profiel van een misdrijf, kunnen ze niet zien of iemand een erfelijke ziekte heeft.

Sommige mensen laten hun DNA onderzoeken door commerciële bedrijven, bijvoorbeeld omdat ze benieuwd zijn naar hun afkomst. Dit DNA wordt dan bij deze bedrijven opgeslagen. In Nederland is het nog niet toegestaan om dit DNA aan de politie geven. Dit DNA kan dus niet gebruikt worden bij het oplossen van misdrijven. In bijvoorbeeld Amerika kan dat vaak wel. De Nederlandse politie en justitie gaan wel onderzoeken of dat in de toekomst misschien toch mag bij bepaalde misdrijven.

Wil je meer weten over forensisch DNA-onderzoek? Lees wat de politie met DNA-materiaal doet, wat forensische technieken zijn en wat het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) doet.
Het NFI heeft overigens ook een DNA databank die gebruikt wordt bij het zoeken naar vermiste personen.