Overslaan en naar de inhoud gaan

DNA-onderzoek voor medicijnen

Sommige mensen hebben veel bijwerkingen van een medicijn. Soms kan er dan DNA-onderzoek worden gedaan. De uitslag kan dan zijn dat iemand varianten in de genen heeft waardoor een medicijn minder goed werkt of juist te sterk werkt. Dit DNA-onderzoek heet ook wel een farmacogenetische test of farmacogenetisch onderzoek

Genen en medicijnen

Je lever zorgt ervoor dat medicijnen door je lichaam gebruikt kunnen worden. En later weer uit je lichaam verdwijnen. Genen spelen een rol bij hoe dat gebeurt. Dat gaat bij de een sneller dan bij de ander. Het kan ook langzamer gaan. Dit komt door verschillende varianten in de genen die hierbij betrokken zijn. Hierdoor kan er minder of juist meer van een medicijn in het bloed blijven zitten dan de bedoeling is. Als er te veel medicijn in het bloed zit, kan iemand meer bijwerkingen krijgen. Als er te weinig medicijn in het bloed zit, werkt het misschien niet goed (genoeg). Er zijn ook mensen bij wie medicijnen met een normale snelheid door het lichaam gebruikt worden. 

Wanneer farmacogenetisch onderzoek?

Als mensen veel bijwerkingen hebben, dan kan een arts of apotheker soms farmacogenetisch onderzoek laten doen. Voor deze medicijnen is dit onderzoek nu mogelijk. 

Heeft iemand een variant in de genen is die ervoor kan zorgen dat sommige medicijnen sneller of minder snel door het lichaam worden gebruikt? Dan kan de arts de hoeveelheid medicijnen soms aanpassen of een ander medicijn geven. Soms wordt het onderzoek al gedaan voordat iemand met een medicijn begint.

Aanvragen

De arts of apotheker van wie die je de medicijnen krijgt, kan het farmacogenetisch onderzoek voor je aanvragen. Het onderzoek wordt gedaan met bloed, speeksel of wangslijm. Je arts of apotheker stuurt dit op naar een speciaal laboratorium. Er zijn verschillende laboratoria die dit onderzoek doen. Als de uitslag er is, dan bespreekt je dokter die met je. 

Kosten

Hoeveel farmacogenetisch onderzoek kost, hangt af van hoeveel varianten in genen onderzocht worden. Wanneer de arts vindt dat dit onderzoek voor jou nodig is, krijg je het meestal vergoed van de zorgverzekeraar. Dat kun je vragen aan je zorgverzekeraar. De kosten kunnen af gaan van je eigen risico. Als een arts dit onderzoek laat doen voordat je begint met het medicijn, dan vergoedt de zorgverzekeraar de kosten vaak niet. Je kunt aan je zorgverzekeraar vragen of dat bij jou ook zo is.

Farmacogenetisch profiel

Je kunt ook voor meerdere medicijnen in één keer onderzoek laten doen. Dan krijg je een farmacogenetisch profiel of DNA-paspoort. Daarin staat of je varianten in je genen hebt die ervoor zorgen dat sommige medicijnen sneller of juist minder snel door je lichaam opgeruimd worden. Hiermee kan je arts soms vooraf bepalen of je misschien meer of minder van een bepaald medicijn nodig hebt. Er zijn verschillende ziekenhuizen waar je zo’n profiel kunt laten maken. 

Je kunt ook meer lezen over farmacogenetische testen op Thuisarts.nl.

Heb je een vraag? erfolijnaterfocentrum.nl (body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.