Noonan syndroom
Iemand met Noonan syndroom kan veel verschillende kenmerken hebben. Zoals een bijzonder uiterlijk, slappe spieren, problemen met gewrichten en een aangeboren hartziekte. De kenmerken kunnen van persoon tot persoon verschillen. Ook hoe duidelijk de kenmerken bij iemand zijn, kan verschillend zijn.
De oorzaak van Noonan syndroom is een verandering in een gen.
Kenmerken van Noonan syndroom kunnen zijn:
- ogen die ver uit elkaar staan, de bovenste oogleden kunnen hangen
- oren die lager aan het hoofd vastzitten
- een korte, brede hals, soms zit er ook extra huid in de nek (webbed neck)
- hartziekten zoals pulmonaalklepstenose, atriumseptumdefect (ASD) of hypertrofische cardiomyopathie (HCM)
- teelballen die niet in de balzak zitten. Dat heet cryptorchisme
- problemen met horen en zien
- als baby’s en jong kind problemen hebben met eten
- sneller dan normaal bloedingen krijgen. Iemand krijgt dan bijvoorbeeld sneller blauwe plekken en bloedneuzen. Of verliest meer bloed tijdens een operatie
- een kleine lengte
- een borstkast die meer naar buiten (kippenborst) of naar binnen (trechterborst) staat
- de rug kan krom groeien (scoliose)
- slappe spieren
- vocht dat ophoopt op bepaalde plekken van het lichaam (primair lymfoedeem). Jonge kinderen krijgen dan vaak gezwollen handen en voeten. Oudere mensen krijgen vaak gezwollen enkels en onderbenen
- laat in de puberteit komen
- oudere mensen hebben vaak last van pijn door problemen met gewrichten, spieren en pezen
Kinderen met Noonan syndroom doen er soms langer over om te leren bewegen en praten. Mensen met Noonan syndroom kunnen een verstandelijke beperking hebben, maar meestal is dat niet zo. Iemand kan bijvoorbeeld moeite hebben met de aandacht, en daardoor problemen met leren hebben.
Mensen met Noonan syndroom hebben een grotere kans om verschillende soorten kinderkanker te krijgen. Vooral bepaalde vormen van leukemie zoals ALL en AML.
Welke kenmerken iemand met het Noonan syndroom heeft en hoe ernstig die zijn, kan van persoon tot persoon verschillend zijn. Iemand met Noonan syndroom kan ook nog andere kenmerken hebben dan die hier worden genoemd.
Het Noonan syndroom kan lijken op andere syndromen, zoals het Turner syndroom, het Costello syndroom of het CFC syndroom.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
NS
Noonan syndrome
Noonan-Ehmke syndrome
Ullrich-Noonan syndrome -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Een dokter kan aan Noonan syndroom denken als iemand bepaalde kenmerken heeft zoals die hierboven staan.
Dan kunnen er verschillende soorten onderzoek worden gedaan. Wat die onderzoeken zijn, kun je vinden in de Zorgstandaard bij 'Hoe wordt uitgezocht wat je hebt?'Meestal kan je door DNA-onderzoek te doen zeker weten dat iemand Noonan syndroom heeft. Maar soms lukt dat niet.
Is er bij iemand een verandering in een gen gevonden? Dan kan er bij zijn of haar kinderen, ouders, broers of zussen voorspellend DNA-onderzoek worden gedaan.
Is er geen verandering in een gen gevonden? Dan kunnen familieleden controle onderzoek krijgen naar de kenmerken van Noonan syndroom. -
Is er behandeling voor deze ziekte?
Noonan syndroom kan niet genezen.
Iemand met Noonan syndroom komt meestal bij verschillende specialisten.
Informatie over de behandeling kun je lezen in de zorgstandaard Noonan syndroom. -
Hoe vaak komt het voor?
Ongeveer 1 van de 1000 tot 2500 mensen heeft Noonan syndroom.
-
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
De oorzaak van Noonan syndroom is een afwijking in een gen.
Meestal is dat het PTPN11 gen. Dit ligt op chromosoom 12, op de lange (q) arm op positie 24.13 (12q24.13).
Maar er zijn ook afwijkingen in andere genen die de oorzaak kunnen zijn.
Niet van alle afwijkingen is bekend hoe die de oorzaak kunnen zijn van Noonan syndroom. -
Is deze ziekte erfelijk?
Ja, Noonan syndroom is erfelijk.
Meestal is het erfelijk op een autosomaal dominante manier. Dat betekent dat je dit syndroom kan krijgen als je van één van je ouders het gen met de afwijking erft.
Iemand met Noonan syndroom kan een nieuwe verandering in een gen hebben. Dan is iemand meestal de eerste in de familie met Noonan syndroom.
Soms is het autosomaal recessief erfelijk. Dan heeft iemand van allebei de ouders het gen met de afwijking geërfd, De ouders zelf zijn dan drager.
De ouders kunnen enkele milde kenmerken van Noonan syndroom hebben. -
Kinderwens
Hebben jullie kans op (nog) een kind met Noonan syndroom? Dan hebben jullie misschien verschillende keuzes. Je kunt erover praten met je arts. Die kan je verwijzen naar een erfelijkheidsarts (klinisch geneticus). Het gesprek over de verschillende keuzes kun je voorbereiden.
Of embryoselectie (PGT) in jullie geval mogelijk is, kun je met je arts bespreken.
Heb je als vrouw Noonan syndroom en wil je zwanger worden? Dan is het advies van dokters om dit voor de zwangerschap met je specialist te bespreken.. Een arts kan je informatie op maat geven.
Algemene informatie voor mannen en vrouwen over kinderwens of zwangerschap, vind je op de website van de Stichting Noonan Syndroom. -
Meer info voor patiënten
- Stichting Noonan SyndroomInformatie en lotgenotencontact
- Noonan syndroomInformatieblad geschreven door erfelijkheidsartsen
- Zorgstandaard Noonan syndroomPatiëntenversie van de Zorgstandaard (2015)
- Ik heb datInformatie speciaal voor kinderen
- Huisartsenbrochure Noonan syndroom (2016)Bij deze brochure horen apart te downloaden brieven voor:huisartspatiënt
- Filmpje: Noonan sydroomEngels gesproken
- CONCORLandelijke registratie en DNA-bank voor mensen met een aangeboren hartafwijking
- RASopathies NetworkNoonan syndroom is onderdeel van deze groep aandoeningen
- MedlinePlus GeneticsInformatie in het Engels
- Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD)Informatie in het Engels met een overzicht van hoe vaak bepaalde kenmerken van de aandoening voorkomen
-
Meer info voor artsen
- Noonan syndroomInformatieblad geschreven door erfelijkheidsartsen
- Zorgstandaard Noonan syndroom (2014)
- Huisartsenbrochure Noonan syndroom (2016)Bij deze brochure horen apart te downloaden brieven voor:huisartspatiënt
- Orphanet
- GeneReviews
- OMIMFenotypische reeks
- Noonan syndromeInformatie van het ERKNet (European Rare Kidney Disease Reference Network)
-
Expertisecentra
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Aangeboren Ontwikkelingsstoornissen
- Sectie Klinische Genetica
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 3946
- erfelijkheid@radboudumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- LUMC - Leids Universitair Medisch Centrum
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 9111
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- Juliana Kinderziekenhuis
- Els Borst-Eilersplein 275
- 2545 AA DEN HAAG
- +31 (0)70 210 0000
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC-Juliana Kinderziekenhuis-Reinier de Graaf Gasthuis Expertisecentrum voor Zeldzame Aangeboren Afwijkingen en Verstandelijke Beperking
- Reinier de Graaf Gasthuis
- Reinier de Graafweg 5
- 2625 AD DELFT
- +31 (0)15 260 3060
- Orpha.net Expertlink
-
- AECO - Amsterdam UMC Expertisecentrum Ontwikkelingsstoornissen
- Kinderpolikliniek Klinische Genetica
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 8000
- Orpha.net Expertlink
-
- ENCORE - Expertisecentrum Erfelijke Neuro-Cognitieve Ontwikkelingsstoornissen Rotterdam, Erasmus MC
- Afdeling Algemene Kindergeneeskunde
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 703 6146
- secretariaatalkg@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Erasmus MC Craniofaciaal Expertisecentrum
- Afdeling Plastische, Reconstructieve en Handchirurgie
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 703 6393
- cranio@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc Expertisecentrum voor Craniofaciale Aandoeningen
- NCCN - Neurochirurgisch Centrum Nijmegen
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 6604
- Orpha.net Expertlink
-
- Maastricht UMC+ Expertisecentrum voor Cardiogenetica
- Afdeling Klinische Genetica
- P. Debyelaan 25
- 6229 HX MAASTRICHT
- +31 (0)43 387 5855
- polikliniek.klinischegenetica@mumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC Expertisecentrum voor Zeldzame Endocriene en Bot Stoornissen
- LUMC - Leids Universitair Medisch Centrum
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 9111
- Orpha.net Expertlink
-
- Amsterdam UMC Expertisecentrum voor Zeldzame Hartaandoeningen
- Amsterdam UMC
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 9111
- ecza@amsterdamumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Expertisecentrum voor Erfelijke Hart- en Vaatziekten
- Erasmus MC - Erasmus Medisch Centrum
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 704 0704
- info@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Skeletmalformaties & Mobility Clinic
- Polikliniek Kinderorthopedie
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 756 7470
- kinderORSK@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- UMCG Expertisecentrum voor Erfelijke Hartziekten
- UMCG - Universitair Medisch Centrum Groningen
- Hanzeplein 1
- 9713 GZ GRONINGEN
- +31 (0)50 361 6161
- Orpha.net Expertlink
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Erfelijke Hart- en Vaatziekten
- UMC Utrecht
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 755 5555
- info@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
-
Updatedatum
12 augustus 2024