Metachromatische leukodystrofie
Metachromatische leukodystrofie (MLD) is een stofwisselingsziekte. De oorzaak is een fout in een gen. Welke kenmerken iemand heeft en hoeveel last iemand daarvan heeft, verschilt van persoon tot persoon.
Bij MLD hopen zich een soort vetten op. Daardoor gaat het stofje myeline kapot, dat de zenuwcellen beschermt. Als door MLD de bescherming niet goed werkt, beschadigen de zenuwcellen en de hersenen.
Mensen met MLD gaan hierdoor langzaam achteruit. Ze krijgen een verstandelijke beperking, die langzaam erger wordt. Ook het lopen en praten wordt minder. Iemand kan slechter gaan horen en zien. Ook kan iemand epilepsie krijgen. Uiteindelijk reageren mensen niet meer op hun omgeving.
Er zijn drie vormen van MLD:
1. de laat infantiele vorm
2. de juveniele vorm
3. de adulte vorm.
1. De laat infantiele vorm begint rond het tweede jaar. Kinderen kunnen slap zijn. Lopen en praten gaat steeds minder goed. Na een tijdje worden hun spieren juist stijf. Ook kunnen ze epilepsie krijgen. Een kind wordt blind en kan niet meer praten. Ook kunnen ze moeite krijgen met slikken. Uiteindelijk kunnen kinderen geen contact meer maken met de omgeving. Ze overlijden meestal op jonge leeftijd.
2. De juveniele vorm begint meestal tussen de kinderleeftijd en puberteit. Vaak gaat het eerst op school minder, en krijgt het kind problemen met het gedrag. Uiteindelijk ontstaan dezelfde kenmerken als bij de laat infantiele vorm, maar ze gaan langzamer achteruit. Mensen kunnen tot ongeveer 20 jaar na het begin van de klachten blijven leven.
3. De adulte vorm begint na de puberteit of later, tot op middelbare leeftijd. Vaak begint het met problemen met het gedrag op school of op het werk. Iemands persoonlijkheid verandert. Lichamelijk en verstandelijk gaat iemand langzaam achteruit. Mensen met deze vorm kunnen ongeveer 20 tot 30 jaar in leven blijven na het begin van de klachten.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (subject: Vraag, body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0A%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
MLD
Metachromastische leucodystrofie
Arylsulfatase A deficiëntie
Cerebroside sulfatase deficiency
Metachromatic leukodystrophy
Ziekte van Greenfield
Sulfatide lipidosis
Sulfatidosis
ARSA Deficiency
Metachromatische leucodystrofie -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Dokters kunnen denken aan metachromatische leukodystrofie als iemand de kenmerken heeft die hierboven staan. Door onderzoeken te doen naar de plas en de hersenen en door DNA-onderzoek te doen, kan MLD worden vastgesteld.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
MLD is nog niet te genezen.
Als iemand nog geen klachten heeft, dan kunnen dokters soms een stamceltransplantatie doen. Daarom kan het belangrijk zijn dat broers of zussen ook op tijd onderzocht worden.
Kinderen met de laat infantiele vorm die nog geen klachten hebben, lijken genezen te kunnen worden met gentherapie. Het is nog niet duidelijk of de gentherapie in de toekomst blijft werken.
Fysiotherapie kan helpen om de spieren zo goed mogelijk te blijven gebruiken. Bij epilepsie kan de arts medicijnen geven. Verder worden behandelingen gedaan om de klachten van MLD te verminderen.
Meer informatie over de behandeling staat op de website van Volwassenen, Kinderen en Stofwisselingsziekten.
-
Hoe vaak komt het voor?
Over de hele wereld hebben 1 tot 4 op 160.000 mensen een vorm van metachromatische leukodystrofie. Van deze mensen heeft 6 op de 10 (60%) de laat infantiele vorm. De juveniele vorm komt voor bij ongeveer bij 2 tot 3 op de 10 (20 tot 30%) en de adulte vorm bij 1 tot 2 op de 10 (10 tot 20%) van deze mensen.
-
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
-
Is deze ziekte erfelijk?
Ja, MLD is erfelijk. Iemand krijgt de aandoening als hij of zij van beide ouders de fout in het gen erft. Dit heet autosomaal recessieve overerving.
-
Kinderwens
Heb je kans op een kind met MLD en wil je een kind? Dan heb je verschillende keuzes. Je kunt erover praten met je dokter. Eventueel kan je dokter je verwijzen naar een erfelijkheidsarts. Je kunt het gesprek over de verschillende keuzes voorbereiden.
Je kunt aan je arts vragen of embyroselectie (PGT) mogelijk is voor dit syndroom. -
Meer info voor patiënten
- Volwassenen en Kinderen met StofwisselingsziektenInformatie en lotgenotencontact
- Hoe vertel ik mijn familie over dragerschap voor een stofwisselingsziekteInformatie en tips
- KinderneurologieInformatie geschreven door een kinderneuroloog
- Huisartsenbrochure Neurodegeneratieve stofwisselingsziektenBij deze brochure horen een apart te downloaden brief voor de huisarts brief voor de patiënt
- MedlinePlus GeneticsInformatie in het Engels
- Genetic and Rare Diseases Information Center (GARD)Informatie in het Engels, met een overzicht van hoe vaak bepaalde kenmerken voorkomen
-
Meer info voor artsen
- Huisartsenbrochure Neurodegeneratieve stofwisselingsziektenBij deze brochure horen een apart te downloaden brief voor de huisarts brief voor de patiënt
- Orphanet
- INVEST Website van de Internisten voor Volwassenen met een Erfelijke Stofwisselingziekte (INVEST) met achtergrondinformatie, expertisecentra en noodprotocollen
- GeneReviews
-
Expertisecentra
-
- Amsterdam UMC Leukodystrofie Centrum
- Amsterdam UMC
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 9111
- ecza@amsterdamumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- UMCG Expertisecentrum voor Bewegingsstoornissen Groningen
- Polikliniek Neurologie
- Hanzeplein 1
- 9713 GZ GRONINGEN
- +31 (0)50 361 3500
- Orpha.net Expertlink
-
- Centrum voor Lysosomale en Metabole Ziekten
- Centrum voor Lysosomale en Metabole Ziekten
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 704 4840
- metaboolcentrum@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Amsterdam UMC Expertisecentrum voor Erfelijke Metabole Ziekten
- Amsterdam UMC
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 9111
- ecza@amsterdamumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-