Marfansyndroom
Het marfansyndroom is een erfelijke aandoening van het bindweefsel. Bindweefsel geeft steun aan allerlei organen in het lichaam. De oorzaak is een afwijking in een gen.
Omdat het bindweefsel minder sterk is, kan marfansyndroom gevolgen hebben voor het skelet, de ogen, de huid, het hart en de bloedvaten. Niet iedereen met marfansydnroom heeft kenmerken. En welke kenmerken iemand heeft en wanneer die beginnen, verschilt van persoon tot persoon.
Bij mensen met marfansyndroom kan het begin van de grote lichaamsslagader (aorta) te wijd worden. Dan kan de wand van de grote lichaamsslagader zwakker worden of zelfs scheuren. Dit kan levensgevaarlijk zijn. Ook kunnen mensen afwijkingen aan het hart hebben. Een hartklep (mitralisklep) kan lekken, waardoor het bloed niet goed rondgepompt wordt. Dan kan iemand het benauwd krijgen. En vaak is dan iemands hartslag niet regelmatig.
Mensen met marfansyndroom kunnen problemen met hun ogen hebben. Bijziendheid komt vaak voor. Ook kan de ooglens op een andere plek gaan zitten of troebel worden (cataract). Dan kun je niet meer scherp zien. Het netvlies kan loslaten. En de druk in het oog kan hoger zijn (glaucoom).
Iemand met het marfansyndroom is vaak lang en slank. Vingers, tenen, armen en benen kunnen langer zijn. Sommige mensen hebben platvoeten. Ook kunnen hun gewrichten extra beweeglijk zijn. De borstkas steekt soms naar voren, maar soms ook juist naar binnen. Soms krijgt iemand een klaplong. Verder kan de rug krom groeien (scoliose).
Sommige mensen hebben een hoog gehemelte. Of hun tanden staan niet netjes op een rij. Soms heeft iemand strepen op de huid. Of kan iemand een liesbreuk krijgen.
Heb je een vraag? erfolijnerfocentrum.nl (body: Mail%20ons%20uw%20vraag%3B%20binnen%205%20werkdagen%20ontvangt%20u%20een%20antwoord.%20%0AMijn%20vraag%20is%3A%20%0A) (Mail) ons.
-
Andere namen voor deze ziekte
Marfan syndroom
Marfan syndrome
Syndroom van Marfan
MFS
Marfan -
Hoe wordt deze ziekte vastgesteld?
Artsen stellen het marfansyndroom vast als ze de kenmerken zien die hierboven staan. Vaak onderzoeken ze dan het hart en de ogen. Door DNA onderzoek te doen wordt meestal duidelijk dat het om het marfansyndroom gaat. Maar soms wordt geen afwijking in het gen gevonden.
-
Is er behandeling voor deze ziekte?
Marfansyndroom gaat niet over. Mensen kunnen worden behandeld in een expertisecentrum voor marfansyndroom. De grote lichaamsslagader (aorta) wordt regelmatig gecontroleerd. Als deze wijder is, kunnen medicijnen of een operatie soms helpen. De oogarts kan de ogen regelmatig controleren. Afwijkingen aan de ogen of een kromme rug kunnen soms geopereerd worden. Tegen hart- en/of vaataandoeningen kunnen medicijnen helpen. Ook geven dokters soms het advies dat iemand beter geen contactsporten kan doen. Ook kan een advies zijn om je niet ineens heel erg in te spannen.
Als iemand marfansyndroom heeft en er is een afwijking in het gen gevonden, kunnen familieleden DNA-onderzoek laten doen. De familieleden die de afwijking in het gen hebben, kunnen regelmatige controles krijgen. Voor kinderen van iemand met marfansyndroom adviseren dokters om al in het eerste jaar DNA-onderzoek te laten doen. Als er nog geen afwijking in het gen gevonden wordt voor marfansyndroom, kan de aandoening toch erfelijk zijn.
-
Hoe vaak komt het voor?
Marfansyndroom komt bij ongeveer 1 op de 5.000 mensen voor.
-
Wat is de oorzaak van deze ziekte?
Meestal wordt bij mensen met marfansyndroom een afwijking in een gen gevonden. Het gaat dan om een afwijking in het FBN1 gen. Het FBN1 gen ligt op chromosoom 15, op de lange (q) arm op plek 21.1 (15q21.1).
Door de afwijking in het FBN1 gen kan iemand klachten krijgen van de aandoening.Sommige mensen met marfansyndroom hebben geen afwijking in het FBN1-gen. We weten nog niet welke afwijking in een gen bij hen de oorzaak is.
-
Is deze ziekte erfelijk?
Ja, marfansyndroom is erfelijk. Je kunt de aandoening krijgen als je van één van de ouders de afwijking in het gen erft. Dit heet autosomaal dominante overerving.
Ongeveer 1 op de 4 (25%) mensen heeft de afwijking in het gen niet van de ouders gekregen. Dan is de oorzaak van het syndroom een nieuwe afwijking. Deze afwijking in het gen kunnen zij later wel doorgeven aan hun kinderen.
Komt er marfansyndroom in je familie voor en denk je er over na om DNA-onderzoek te laten doen? Als je de vragen van deze keuzehulp invult, kan je dat helpen om hierover na te denken.
-
Kinderwens
Heb je kans op een kind met marfan syndroom en wil je een kind?
Dan heb je misschien verschillende keuzes. Welke keuzes je hebt, kun je bespreken met je arts.Alleen als de afwijking in het gen bekend is, is er (soms) voor of tijdens de zwangerschap onderzoek mogelijk. Je arts kan je dan verwijzen naar een erfelijkheidsarts. Die kan je informatie op maat geven.
Het onderzoek dat soms voor de zwangerschap kan gebeuren heet embryoselectie (PGT). Het onderzoek dat tijdens de zwangerschap mogelijk is, heet een vruchtwaterpunctie of een vlokkentest. Je kunt met je dokter overleggen of het in jullie geval kan.
-
Meer info voor patiënten
- Contactgroep Marfan NederlandVoor informatie en lotgenotencontact
- MarfansyndroomInformatieblad geschreven door erfelijkheidsartsen
- Expertisenetwerk Marfan en aanverwante aandoeningenInformatie voor patiënten
- Patiëntenvereniging Aangeboren HartziektenInformatie en lotgenotencontact
- Kinderneurologie.euInformatie geschreven door een kinderneuroloog
- Huisartsenbrochure Marfan syndroom (2018)Verschenen in het kader van het project ‘De patiënt als informatiedrager’ van VSOP en NHG. Bij deze brochure horen apart te downloaden brieven voor: huisartspatiënt
- Beeldverhaal Hartziekte in de familieEenvoudig filmpje over wat je kunt doen als er in je familie een hartziekte voorkomt
- Een erfelijke hartaandoening? Wat nu? Brochure van de Harteraad met informatie over erfelijkheidsonderzoek, het doorgeven van erfelijke hartaandoeningen en een eventuele kinderwens
- 'De aandoening stopt bij mij'Sebastiaan heeft Marfan syndroom, hij en zijn vriendin zijn zwanger geworden na embryoselectie (PGT)
- 'Voor hen ben ik gewoon mama'Jessica is moeder van twee kinderen en heeft Marfan syndroom
- Filmpje: Danny vertelt over de ziekte van MarfanNederlands gesproken
- CONCORLandelijke registratie en DNA-bank van volwassen patiënten met een aangeboren hartafwijking.
- Ik heb datInformatie speciaal voor kinderen
- Filmpje: BakoumbaVoor kinderen over een leeuwenprins met Marfan. Over zelfvertrouwen, vriendschap, moed, relativeren, herkenning en dromen. Iedereen kan koning zijn!
- MedlinePlus GeneticsInformatie in het Engels
-
Meer info voor artsen
- MarfansyndroomInformatieblad geschreven door erfelijkheidsartsen
- Expertisenetwerk Marfan en aanverwante aandoeningenVoor zorgverleners
- Verwijscriteria cardiogeneticaHuisartsengenetica.nl
- Huisartsenbrochure Marfan syndroom (2018)Verschenen in het kader van het project ‘De patiënt als informatiedrager’ van VSOP en NHG. Bij deze brochure horen apart te downloaden brieven voor: huisartspatiënt
- Multidisciplinaire Richtlijn Marfan syndroom (2013)
- GeneReviewsFBN1-related Marfan syndrome
- Orphanet
-
Expertisecentra
-
- UMCG Expertisecentrum voor Marfansyndroom en Gerelateerde Aandoeningen
- Polikliniek Klinische Genetica
- Hanzeplein 1
- 9713 GZ GRONINGEN
- +31 (0)50 361 7229
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc-Maastricht UMC+ Expertisecentrum voor Marfan Syndroom en Aanverwante Aandoeningen
- Sectie Klinische Genetica
- Geert Grooteplein-Zuid 10
- 6525 GA NIJMEGEN
- +31 (0)24 361 3946
- erfelijkheid@radboudumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Expertisecentrum voor Erfelijke Hart- en Vaatziekten
- Erasmus MC - Erasmus Medisch Centrum
- Dr. Molewaterplein 40
- 3015 GD ROTTERDAM
- +31 (0)10 704 0704
- info@erasmusmc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Radboudumc-Maastricht UMC+ Expertisecentrum voor Marfan Syndroom en Aanverwante Aandoeningen
- Maastricht UMC+
- P. Debyelaan 25
- 6229 HX MAASTRICHT
- +31 (0)43 387 6543
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC Expertisecentrum voor Marfan en Gerelateerde Syndromen
- Polikliniek Klinische Genetica
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 8033
- secretariaat.kg@lumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- Amsterdam UMC Expertisecentrum voor Marfan Syndroom en Aanverwante Aandoeningen
- Amsterdam UMC
- Meibergdreef 9
- 1105 AZ AMSTERDAM
- +31 (0)20 566 9111
- ecza@amsterdamumc.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- LUMC Expertisecentrum voor Zeldzame Endocriene en Bot Stoornissen
- LUMC - Leids Universitair Medisch Centrum
- Albinusdreef 2
- 2333 ZA LEIDEN
- +31 (0)71 526 9111
- Orpha.net Expertlink
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Skeletmalformaties & Mobility Clinic
- Polikliniek Kinderorthopedie
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 756 7470
- kinderORSK@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
- UMC Utrecht Expertisecentrum voor Erfelijke Hart- en Vaatziekten
- UMC Utrecht
- Heidelberglaan 100
- 3584 CX UTRECHT
- +31 (0)88 755 5555
- info@umcutrecht.nl
- Orpha.net Expertlink
-
-
Updatedatum
16 juni 2022